Nhiều năm trước, khi lần đầu tiên đứng dưới bầu trời tối sẫm thực sự, tôi nhớ mãi cảm giác về sự mênh mông ùa đến bao trùm lấy mình. Nhìn ra phía đường chân trời, rồi ngước đầu ra sau để có thể nhìn thẳng lên cao. Cảm giác như có vô vàn những ngôi sao đang choáng ngợp tâm trí.

Kể từ khoảnh khắc đó, tôi đã luôn cố gắng nắm bắt cảm xúc ấy vào trong một bức ảnh. Tôi muốn khi nhìn vào những bức ảnh của mình, tôi sẽ nhớ lại cảm giác lần đầu đứng dưới biển sao vô tận đó. Mặc dù tôi đã sử dụng và yêu thích nhiều tiêu cự khác nhau, nhưng cách tôi thích nhất để tái hiện cảm giác này là với một trường nhìn góc siêu rộng (ultra-wide). Ngay cả khi chụp những bức ảnh bầu trời đêm đầu tiên, tôi đã luôn muốn thu vào khung hình càng nhiều bầu trời càng tốt.

Rất nhiều thứ đã thay đổi kể từ khi tôi chụp những bức ảnh đầu tiên nhìn ra Đại Tây Dương. Tôi đã ý thức hơn nhiều về cách tiếp cận một địa điểm để giúp kể một câu chuyện qua hình ảnh. Quá trình chọn lựa thiết bị cũng kỹ càng hơn. Vì vậy, khi chọn địa điểm, tôi biết mình muốn tri ân những bức ảnh bầu trời đêm đầu tiên tôi chụp hơn mười năm trước. Tôi đã nghiên cứu dự báo thời tiết trước thời điểm chụp gần ngày Trăng Non và chọn một địa điểm xa hơn về phía nam so với nơi tôi bắt đầu. Nằm giữa Florida Keys, một nhóm các hòn đảo với tầm nhìn không bị che khuất về phía chân trời đông/đông nam đang chờ đợi. Đây sẽ là nơi hoàn hảo để ghi lại Dải Ngân hà khi nó mọc lên và di chuyển trên bầu trời.

Tôi vừa hồi hộp vừa hào hứng khi lên đường cùng với SIGMA 14mm F1.4 DG DN | Art. Tôi thường cảm thấy những ý tưởng của mình luôn chờ đợi một khoảnh khắc hoàn hảo, nơi thiết bị phù hợp và điều kiện bầu trời cùng hòa hợp. Tôi cũng nhận ra rằng những tác phẩm tôi tâm đắc nhất đều đến từ những khoảnh khắc thực địa, nơi tôi cho phép bản thân trải nghiệm trọn vẹn môi trường xung quanh. Nhiếp ảnh thiên văn, dù mang tính kỹ thuật và khoa học, vẫn cần phải lấy cảm hứng từ nghệ thuật. Chúng ta có thể ngưỡng mộ khả năng kỹ thuật của một thiết bị và học hỏi từ tính khoa học được mô tả trong một cảnh, nhưng chính chất lượng nghệ thuật mới là thứ thường tạo nên sự kết nối.

Với tất cả những điều này trong tâm trí, tôi luôn đảm bảo rằng mình hoàn toàn quen thuộc và thoải mái với thiết bị trước khi ra ngoài. Từ góc độ kỹ thuật, SIGMA 14mm F1.4 DG DN | Art cung cấp một số tính năng nổi bật mà tôi sẽ sớm tận dụng hiệu quả tại hiện trường.

Ống kính 14mm đầu tiên trên thế giới có khẩu độ F1.4* – Tiêu cự siêu rộng và khẩu độ siêu lớn F1.4 là sự kết hợp trong mơ cho nhiếp ảnh thiên văn.

*Là ống kính thay đổi được cho máy ảnh không gương lật và máy ảnh SLR ngoại trừ ống kính mắt cá (tính đến tháng 6 năm 2023 bởi SIGMA)

Công tắc Khóa Lấy nét Thủ công (MFL) – Một tính năng mà tôi ước ống kính nào cũng có. Một khi tiêu điểm đã được thiết lập thủ công, bật công tắc này sẽ giữ nguyên vị trí đó. Điều này cực kỳ hữu ích để lấy nét vô cực vào đầu buổi tối và hoàn toàn yên tâm rằng bạn sẽ lấy nét chuẩn xác suốt cả đêm.

Gờ giữ bộ sưởi ống kính – Chi tiết này giúp giữ cố định các đai sưởi ấm ống kính mà không gây cản trở khi sử dụng ống kính. Bớt đi một mối lo ngại trong những điều kiện khắc nghiệt.

Bộ giữ kính lọc mềm phía sau và khe cắm kính lọc trong nắp trước kiểu chụp – Kính lọc mềm rất hữu ích để thêm hiệu ứng tỏa sáng đều cho các ngôi sao sáng trong ảnh của bạn. Kính lọc phía sau giúp ngăn ngừa biến dạng có thể dễ dàng được cất giữ trong nắp trước.

Đây đều là những yếu tố quan trọng về mặt kỹ thuật mà tôi cần phải cảm thấy thoải mái để có thể tập trung hoàn toàn vào việc ghi lại hình ảnh. Vì tôi chỉ có hai đêm trời quang, không trăng, nên tôi muốn hành lý nhẹ nhàng nhất có thể. Tôi quyết định sử dụng phiên bản ngàm L-Mount của ống kính để kết hợp với máy ảnh SIGMA fp L. Cảm biến 61 megapixel sẽ là bài kiểm tra thực sự về khả năng và chất lượng của ống kính này.

Với bất kỳ ống kính mới nào, những bức ảnh đầu tiên của tôi luôn là mẫu thử nhanh để xem lại trên màn hình máy ảnh nhằm đánh giá chất lượng ở các góc cực đại. Trong nhiếp ảnh thiên văn, chúng tôi đòi hỏi khá nhiều ở thiết bị. Chi tiết từ bóng tối, và sự hoàn hảo từ quang học. Tôi điều chỉnh khẩu độ về F1.4 và sau đó, sử dụng chế độ live view, tôi từ từ xoay vòng lấy nét để biến các ngôi sao từ những đốm bokeh nhỏ thành những điểm sáng li ti sắc nét. Khi tiêu điểm đã chuẩn, tôi gạt công tắc khóa lấy nét thủ công bên thân ống kính. Sự an tâm từ tính năng này chỉ có thể thực sự được thấu hiểu sau khi bạn đã dành cả đêm chụp time-lapse và chỉ vài phút trước khi kết thúc, bạn chợt không nhớ liệu mình đã kiểm tra lại tiêu cự hay chưa. Nó giống như phiên bản nhiếp ảnh thiên văn của việc ra khỏi nhà mà cứ băn khoăn không biết đã tắt bếp hay bàn ủi chưa vậy.

Với tiêu điểm và khẩu độ đã được thiết lập, tôi chụp thử một tấm phơi sáng 13 giây và hồi hộp chờ đợi để kiểm tra hình ảnh. Các ngôi sao ở trung tâm sắc nét, đúng như mong đợi. Độ sắc nét ở các góc làm tôi choáng ngợp và vượt xa mọi kỳ vọng. Toàn bộ khung hình đều sáng, và cả bầu trời sao đều sắc nét hoàn hảo.

Đây chính xác là loại chất lượng mà tôi luôn mong đợi từ dòng sản phẩm SIGMA Art, nhưng điều đó không làm cho thực tế rằng tôi đang nhìn thấy nó trên ống kính 14mm F1.4 đầu tiên trên thế giới bớt ấn tượng đi chút nào. Đó là mức độ chất lượng mang lại sự an tâm để tôi không phải lo lắng khi ở ngoài hiện trường, cho phép tôi hoàn toàn tập trung vào việc ghi lại tầm nhìn của mình.

Sau khi xong các bức ảnh thử nghiệm, tôi dành một chút thời gian chỉ để ngước nhìn các vì sao và tận hưởng tất cả trước khi tiếp tục. Suy cho cùng, đó chính là điều đã đưa tôi đến những địa điểm này ngay từ đầu. Sau vài nhịp thở, tôi bắt đầu thiết lập bố cục đầu tiên của đêm và cân nhắc các kỹ thuật khác nhau mà tôi sẽ sử dụng.

Tôi bắt đầu với một vài bức ảnh phơi sáng đơn (single exposure) để ghi lại cả bầu trời và tiền cảnh cùng một lúc. Việc có thể chụp theo cách này với khẩu độ F1.4, thay vì F1.8 hay F2.8, đồng nghĩa với việc thu thập đủ ánh sáng để có chi tiết ở tiền cảnh cũng như lượng chi tiết đáng kinh ngạc trên bầu trời. Sự phấn khích của tôi tiếp tục tăng lên khi nhìn Dải Ngân hà từ từ leo lên đường chân trời.

Ngoài các ngôi sao tỏa sáng rực rỡ, còn có một lượng khí phát sáng (airglow) đầy màu sắc đến mức khó tin. Hiện tượng khí phát sáng xảy ra ở tầng khí quyển trên cao và dễ quan sát hơn từ các địa điểm không bị ô nhiễm ánh sáng. Việc có thể nhìn thấy nhiều khí phát sáng như vậy không phải lúc nào cũng phổ biến. Điều này chắc chắn đã làm cho chuyến đi đến vùng trời thuộc Cấp độ Bortle 2/3* này trở nên bõ công sức.

*Thang Bortle… Một thang đo độ sáng của bầu trời đêm. Có chín cấp độ, số càng nhỏ thì bầu trời càng tối và càng thích hợp cho việc quan sát thiên văn.

Sau khi thực hiện các bức ảnh phơi sáng đơn, tôi bắt đầu thử nghiệm với một vài phương pháp khác. Sở thích cá nhân của tôi luôn là chụp tất cả hình ảnh cùng một lúc để phản ánh tốt nhất bối cảnh như khi tôi đứng đó. Một trong những phương pháp này bao gồm chụp nhiều tấm phơi sáng liên tiếp và sau đó xếp chồng (stack) các hình ảnh đó trong quá trình hậu kỳ để giảm nhiễu hạt. Kết hợp phương pháp này với khẩu độ tối đa lớn cho phép trích xuất thêm nhiều chi tiết từ các vùng tối của bầu trời và tiền cảnh. Đó luôn là một thách thức khi chụp ảnh ở những khu vực này mà không có ánh sáng xung quanh. Bạn hoàn toàn dựa vào thiết bị của mình để thu nhận đủ lượng ánh sáng khan hiếm có sẵn, thường là ánh sao hoặc khí phát sáng, để có thể nhìn thấy nhiều hơn chỉ là một bóng đen.

Khi Dải Ngân hà đã lên đủ cao so với đường chân trời, tôi gắn một thiết bị theo dõi sao (star tracker) vào chân máy của mình. Cách giải thích đơn giản nhất về thiết bị này là nó sẽ từ từ xoay sang trái để bù đắp cho sự quay của Trái đất và cho phép phơi sáng lâu hơn. Thông thường, chúng ta bị giới hạn thời gian phơi sáng trong khoảng 10 đến 30 giây, nhưng những thiết bị này cho phép phơi sáng lên tới vài phút. Thời gian phơi sáng kéo dài đó với một ống kính như SIGMA 14mm F1.4 DG DN | Art có thể mang lại lượng chi tiết ngoạn mục từ bầu trời đêm. Sau tấm phơi sáng đầu tiên khoảng 45 giây với SIGMA fp L và ống kính 14mm gắn trên star tracker, tôi đã thực sự bị chinh phục. Tôi liên tục xem lại các vùng khác nhau của bức ảnh để thấy tất cả chi tiết trong lõi thiên hà của Dải Ngân hà và các dải khí phát sáng đầy màu sắc trên toàn bộ khung hình.

Vì các thiết bị star tracker này đòi hỏi việc cân bằng và căn chỉnh cẩn thận khi thiết lập, tôi thấy phần chân đế tripod đi kèm cực kỳ hữu ích. Việc có thể gắn ống kính và máy ảnh gần trọng tâm hơn giúp đảm bảo nó giữ nguyên vị trí hoàn hảo sau khi gắn.

Sau khi chụp thêm vài bức ảnh khác với star tracker, tôi thu dọn đồ đạc và bắt đầu di chuyển đến địa điểm tiếp theo. Có vài đám mây trôi qua, nhưng tôi quyết tâm tận dụng tối đa thời gian của mình. Trước khi đến nơi, tôi đã tìm kiếm các địa điểm tiềm năng bằng Google Maps và thả ghim ở những nơi tôi nghĩ có thể chụp được ảnh đẹp. Lần lượt từng nơi một, tôi chụp ảnh và tiếp tục di chuyển, cố gắng đến được càng nhiều nơi càng tốt trong thời gian cho phép.

Đã hơn nửa đêm khi tôi chợt nhận ra một điều. Tôi gần như hoàn toàn quên mất mình đang chụp với một chiếc ống kính hoàn toàn mới. Khi chụp những bức ảnh thử nghiệm đầu tiên, tôi đã cực kỳ tập trung vào việc đánh giá kỹ lưỡng hiệu suất của ống kính và cách khai thác tốt nhất từ nó. Khi tiếp tục chụp, tôi bị ấn tượng và thuyết phục bởi chất lượng ống kính nhanh đến mức sự chú ý của tôi chuyển sang khía cạnh sáng tạo nhiều hơn. Tôi chú ý kỹ hơn đến các chi tiết nhỏ của địa điểm để tìm ra bố cục tốt nhất. Và quan trọng không kém, tôi đã ngước nhìn và tận hưởng bầu trời tối tuyệt đẹp mà tôi đang chụp.

Phần còn lại của đêm diễn ra tương tự. Đến một địa điểm mới, hào hứng kiểm tra màn hình máy ảnh, và ngay lập tức nghĩ về bức ảnh tiếp theo. Một trong những khoảnh khắc yêu thích nhất của tôi trong đêm đến sau khi hầu hết các đám mây đã tan và gió lặng hoàn toàn. Vùng nước nông gần như biến thành một tấm gương phản chiếu bầu trời đêm. Tôi dùng một chân máy nhỏ hơn để đặt máy ảnh ngay trên mặt nước để ghi lại khung cảnh vô cùng độc đáo này.

Nhìn ngắm và ghi lại những vì sao trên mặt biển tĩnh lặng hoàn hảo đưa tôi trở lại những đêm đầu tiên chụp Dải Ngân hà. Cùng một cảm giác kinh ngạc và kỳ diệu khi tôi nhìn ra xa với sự ngưỡng mộ vẻ đẹp bên trên mình. Tôi nóng lòng muốn xem các bức ảnh.

Nghệ thuật tuyệt vời nhất khi nó khiến chúng ta cảm thấy điều gì đó. Một trong những lời khen ngợi cao nhất mà tôi có thể dành cho một ống kính là một khi nó đã nằm trên máy ảnh, tôi không cần phải suy nghĩ về nó nữa. Không lo lắng về giới hạn hay thiếu sót, nó chỉ đơn giản cho phép tôi sống trọn trong khoảnh khắc. Nếu may mắn, điều đó sẽ chuyển tải vào những bức ảnh tôi chụp cùng nó. Không mất nhiều thời gian, nhưng tôi hoàn toàn bị thuyết phục rằng SIGMA 14mm F1.4 DG DN | Art là một ống kính rất đặc biệt. Tôi nghĩ đây là ống kính mà bất kỳ nhiếp ảnh gia thiên văn nào, bao gồm cả tôi, cũng sẽ rất phấn khích khi có nó trong bộ đồ nghề của mình.